Op weg naar volwassenheid staat iedereen voor ontwikkelingsopgaven: het zich hechten voor een veilige basis, het socialiseren, de (effectieve)omgang met leeftijdgenoten, etc.

Iedereen ontwikkelt een geheel eigen identiteit met een geheel eigen set van sociale vaardigheden en eigenschappen.

Maar er kan ook wat mis gaan bij de ontwikkeling van kind naar volwassenheid. Opvoeders in problematische situaties zijn soms noodgedwongen meer bezig met zichzelf en hun eigen problematiek dan met de opvoeding van hun kroost.

Maar ook door het onderwijs, waar de Citotoets en daardoor de cognitieve benadering soms heilig is verklaard en waar ontwikkelingstaken soms vanzelfsprekend uitsluitend iets van de ouders is, missen sommige jongeren de boot.

Vaak is het niet meteen merkbaar als een cliënt vragen die de omgeving stelt niet kan beantwoorden, omdat ontwikkelingstaken ook gaan over zaken als zelfvertrouwen en vertrouwen in de ander, betrouwbaarheid, initiatief nemen, omgang met collega’s, oplossen van conflicten, etc. Deze kunnen pas echt duidelijk worden als ik als begeleider aansluiting zoek en “meeloop” tijdens het traject.

Bij mijn benadering van de cliënt wordt probleemgedrag niet gezien als mogelijke reden tot afkeuring of conflict, maar als signaal waarmee een cliënt aangeeft hulp nodig te hebben. Omdat hij (nog) niet over de competenties beschikt om een bepaalde taak (afspraak nakomen, op tijd komen, initiatief nemen, etc.) op te lossen.

Ik probeer hierbij zo sensitief mogelijk te zijn voor signalen, waar ik vervolgens zo goed mogelijk op probeer aan te sluiten. De theorie van de interactionele benadering helpt mij hierin.

Mijn jobcoach opleiding, die de IVB methode hanteert, is in 2013 als eerste beroepsopleiding door de beroepsvereniging jobcoaches nederland erkend. www.combo.nl

Vertrekpunt is, dat ieder mens dagelijks gestalte geeft aan zijn leven en aan de relaties met zijn sociale omgeving. De manier waarop is de laatste decennia fundamenteel veranderd.

Mensen zijn sterker dan ooit geïndividualiseerd en leven in een samenleving die permanent aan verandering onderhevig is. Die individualisering maakt vertrouwen in een ander minder vanzelfsprekend dan voorheen. Bedoeld wordt de tijd na de tweede wereldoorlog waarin men elkaar veel meer nodig had in de omgeving. De tijd waarin ons land werd heropgebouwd. 

Als ik in onze tijd mensen verder wil helpen, moet ik op een goede manier bij ze aansluiten. Ik moet er vanuit gaan dat “de” mens niet bestaat, ik heb te maken met een individu, een bijzonder mens, die ergens vandaan komt en ergens naar op weg is. Ik moet dus, vanuit zijn eigen perspectief, weten wie dat is. Daar kom ik alleen samen met hem achter.

Mijn eerste opdracht is dus om contact te maken en te kijken wie die mens tegenover mij is. Als ik samen verder wil komen, moet ik niet zozeer kijken naar zijn problemen en beperkingen, maar naar zijn kracht en mogelijkheden. 

Vervolgens zal ik ook samen moeten kijken wat er, in de situatie waarin ik samen aan tafel zit, moet en kan gebeuren en hoe daar het beste vorm aan gegeven kan worden. 

De regie moet daarbij niet aan mijn, maar zoveel mogelijk aan zijn kant van de tafel liggen. Zo gaat “ zijn motor draaien” en is er veel meer mogelijk dan vaak gedacht wordt.